Πορφύριος:
Περί του εν Οδυσσεία των Νυμφών Άντρου
[Σχετικά με το στην Οδύσσεια Σπήλαιο των Νυμφών]


[(Ενότητα Α')]


[Α'] Ότι ποτέ Ομήρω αινίττεται το εν Ιθάκη άντρον, ο διά των επών τούτων διαγράφει λέγων · 
[Τί λοιπόν εννοεί αινιγματικά ο Όμηρος για το άντρο (σπήλαιο) της Ιθάκης, το οποίο με τα λόγια αυτά περιγράφει λέγοντας · ]

"αυτάρ επί κρατός λιμένος τανύφυλλος ελαίη, αγχόθι δ' αυτής άντρον επήρατον ηεροειδές, ιρόν νυμφάων αι νηιάδες καλέονται. 
["Λοιπόν στην άκρη του λιμανιού μακρόφυλλη ελιά (είναι), κοντά δε σε αυτήν άντρο (σπήλαιο) ωραίο σκοτεινό, ιερό (των) Νυμφών που Ναϊάδες καλούνται.]

εν τω κρητήρές τε και αμφιφορήες έασι λάινοι · 
ένθα δ' έπειτα τιθαιβώσσουσι μέλισσαι. 
[Μέσα σε αυτό κρατήρες τε και αμφορείς είναι λίθινοι ·
σε αυτούς δε, κάνουν κηρύθρες με θόρυβο οι μέλισσες.]

εν δ' ιστοί λίθεοι περιμήκεες, ένθα τε νύμφαι φάρε' υφαίνουσιν αλιπόρφυρα, θαύμα ιδέσθαι ·  εν δ' ύδατ' αενάοντα.
[Μέσα σε αυτό δε, είναι και αργαλειοί λίθινοι μεγάλου μήκους, όπου και οι Νύμφες υφάσματα υφαίνουν θαλασσοπόρφυρα (βαθυκόκκινα), "θαύμα ιδέσθαι" (θαύμα στην όψη) ·  εκεί δε, υπάρχουν νερά που πάντα ρέουν.] 

δύω δε τε οι θύραι εισίν, αι μεν προς βορέαο καταβαταί ανθρώποισιν, αι δ' αυ προς νότου εισί θεώτεραι ·  ουδέ τι κείνη άνδρες ε(ι)σέρχονται, αλλ' αθανάτων οδός εστιν." 
[Δύο δε, και οι θύρες (του σπηλαίου) είναι, απο τις οποίες η μία είναι προς Βορρά και είναι κατάβαση ανθρώπων, ενώ η άλλη είναι προς τον Νότο η Θεία ·  απο εκείνη δεν εισέρχονται άνδρες (άνθρωποι) αλλά των Αθανάτων δρόμος είναι" (Όμηρος).]

[Β'] ότι μεν ου καθ' ιστορίαν παρειληφώς μνήμην των παραδοθέντων πεποίηται, δηλούσιν οι τας περιηγήσεις της νήσου γράψαντες, ουδενός τοιούτου κατά την νήσον άντρου μνησθέντες, ως φησί Κρόνιος ·
[Το οτι δεν έχει ποιήσει αυτούς τους στίχους για να αφήσει ιστορική καταγραφή και μνήμη, το δηλώνουν όσοι συνέγραψαν τις περιηγήσεις της νήσου, που κανένα τέτοιο άντρο στο νησί δεν μνημονεύουν, όπως λέγει ο Κρόνιος.]  


[(σημείωση: στην πραγματικότητα το Σπήλαιο των Νυμφών υπάρχει στην Ιθάκη στο Βαθύ, στον Λιμένα του Φόρκυνος. Μάλιστα είναι αρχαιολογικός χώρος με ταμπέλα "Σπήλαιο Νυμφών" (έχει γίνει... αυτοψία). Σε αυτό το λιμάνι βγάζει τον Οδυσσέα το αυτόματο Πλοίο των Φαιάκων, και εκείνος αφιερώνει στις Νύμφες του Σπηλαίου τους 12 Χρυσούς Τρίποδες που του είχε δωρίσει ο ΑλκίΝοος, ο Ισχυρός Νους.)]  


ότι δε κατά ποιητικήν εξουσίαν πλάσσων άντρον απίθανος ην, ει το προστυχόν και ως έτυχε πλάσας πείσειν ήλπισεν ως εν τη Ιθακησία γη ανήρ τις ετεχνήσατο οδούς τοις ανθρώποις και θεοίς, η ει μη άνθρωπος, αλλ' η φύσις αυτόθεν απέδειξε κάθοδόν τε ανθρώποις πάσι και πάλιν άλλην οδόν τοις πάσι θεοίς, δήλον. 
[Οτι δε, "ποιητική αδεία" πλάσσοντας άντρο δεν θα ήταν πιθανό να γίνει πιστευτός, εάν τυχαία και όπως έτυχε ήλπιζε να πείσει οτι κάποιος άνδρας στην γη της Ιθάκης κατασκεύασε οδούς για ανθρώπους και Θεούς, ή αν όχι άνθρωπος, αλλά η φύση εδώ παρουσίασε και κάθοδο για όλους τους ανθρώπους και πάλι άλλη οδό για όλους τους Θεούς, είναι εμφανές.]

ανθρώπων γαρ και θεών ο πας μεν πλήρης κόσμος, το δε Ιθακήσιον άντρον πόρρω καθέστηκε του πείθειν εν αυτώ κατάβασιν είναι των ανθρώπων και ανάβασιν των θεών. 
[Γιατι ανθρώπων και Θεών (απο ανθρώπους και Θεούς) ολόκληρος μεν ο Κόσμος είναι πλήρης, μα το δε Ιθακήσιο Άντρο μακράν απέχει απο το να πείθει οτι μέσα σε αυτό κατάβαση είναι των ανθρώπων και ανάβαση των θεών.]

[Γ'] τοιαύτα τοίνυν ο Κρόνιος προειπών φησίν έκδηλον είναι ου τοίς σοφοίς μόνον, αλλά και τοις ιδιώταις αλληγορείν τι και αινίττεσθαι δια τούτων τον ποιητήν, πολυπραγμονείν αναγκάζοντα τίς μεν ανθρώπων πύλη, τίς δε θεών, και τι βούλεται το άντρον τούτο το δίθυρον, ιερόν μεν νυμφών ειρημένον, το δ' αυτό και επήρατον και ηεροειδές, ουδαμώς του σκοτεινού επηράτου όντος, αλλά μάλλον φοβερού · 
[Παρόμοια λοιπόν ο Κρόνιος έχοντας προπεί βεβαιώνει οτι εμφανές είναι όχι στους σοφούς μόνο, αλλά και στους ιδιώτες [(συνήθεις ηλιθίους)] οτι αλληγορεί κάτι και υπαινίσσεται με αυτούς τους στίχους ο ποιητής, να πολυπραγμονεί αναγκάζοντας κάποιον σχετικά με το ποιά είναι η θύρα των ανθρώπων, ποια δε των θεών, τί θέλει να πει το άντρο αυτό το δίθυρο, ιερόν των Νυμφών λεγόμενο, και όμοια αγαπημένο και σκοτεινό, ενώ ουδέποτε το σκοτεινό ειναι αξιαγάπητο, αλλά πολύ φοβερό ·  ]

δια τί δε ουχ απλώς νυμφών λέγεται ιερόν, αλλά πρόσκειται εις ακρίβειαν το "αι νηιάδες καλέονται" τίς δε και η των κρατήρων και αμφιφορέων παράληψις, ουδενός των εγχεομένων αυτοίς παρειλημμένου, αλλ' οτι εν αυτοίς ως εν σμήνεσι τιθαιβώσσουσι μέλισσαι(;). 
[γιατί δεν λέγεται απλώς Ιερόν των Νυμφών, αλλά προστίθεται με ακρίβεια το "αυτών που Ναϊάδες καλούνται", γιατί να περιλαμβάνονται και κρατήρες και αμφορείς, με κανένα απο τα εγχεόμενα σε αυτούς υγρά περιλαμβανόμενα,  αλλά οτι εντός τους κάνουν κηρύθρες σαν σε σμήνη με θόρυβο οι μέλισσες; ]

οι τε περιμήκεις ιστοί έστωσαν αναθήματα ταις νύμφαις ·  αλλά τι μη εκ ξύλων ή άλλης ύλης, λίθινοι δε και αυτοί ως οι αμφιφορείς και οι κρατήρες; και τούτο μεν ήττον ασαφές · 
[και οι στενόμακροι αργαλειοί, έστω οτι είναι αφιερώματα στις Νύμφες ·  αλλά γιατί δεν είναι απο ξύλα ή απο άλλη ύλη, αλλά είναι λίθινοι και αυτοί, όπως οι αμφορείς και οι κρατήρες; και αυτό μεν, περισσότερο ασαφές ·  ]

τo δ' εν τοις λιθίνοις ιστοίς τούτοις τας νύμφας υφαίνειν αλιπόρφυρα φάρη, ουκ ιδέσθαι θαύμα, αλλά και ακούσαι. 
[αλλά το στους λίθινους αργαλειούς αυτούς οι Νύμφες να υφαίνουν θαλασσοπόρφυρα υφάσματα, δεν είναι θαύμα μόνο να το βλέπεις, αλλά και να το ακούς.]

τις γαρ αν πιστεύσαι θεάς αλιπόρφυρα ιμάτια υφαίνειν εν σκοτεινώ άντρω επί λιθίνων ιστών, και ταύτα ορατά φάσκοντος είναι ακούων τα θεών υφάσματα και αλουργή; 
[Γιατι ποιος θα πίστευε αν άκουγε κάποιον να λέει οτι Θεές θαλασσοπόρφυρα ιμάτια υφαίνουν σε σκοτεινό άντρο πάνω σε λίθινους αργαλειούς, και αυτά να είναι ορατά, τα θεών υφάσματα και ρούχα;]

εφ' οις και το δίθυρον είναι το άντρον θαυμαστόν, των μεν τινων ανθρώποις εις κατάβασιν πεποιημένων, των δ' αυ πάλιν θεοίς · 
[μαζί με αυτά και το δίθυρο (χαρακτηριστικό) του σπηλαίου είναι θαυμαστό, και το οτι η μία θύρα για κατάβαση ανθρώπων έχει φτιαχτεί, η δε άλλη για Θεούς · ]

και οτι αι μεν ανθρώποις πορεύσιμοι προς βορράν άνεμον τετράφθαι λέγονται, αι δε τοις θεοίς προς νότον, ου μικράς ούσης απορίας 
[και οτι η μεν στην οποία πορεύονται άνθρωποι προς τον Βορρά άνεμο στραμμένη λέγεται, ενώ εκείνη για τους Θεούς προς Νότο, όχι μικρής απορίας είναι (άξιο)] 

δι' ην αιτίαν ανθρώποις μεν τα βόρεια μέρη προσένειμε, τοις δ' αυ θεοίς τα νότια, αλλ' ουκ ανατολή και δύσει προς τούτο μάλλον κέχρηται, 
[δηλαδή για ποιά αιτία στους ανθρώπους μεν τα βόρεια μέρη παραχώρησε, ενώ στους Θεούς τα Νότια, αλλά δεν έχει χρησιμοποιήσει γι' αυτό την Ανατολή και τη Δύση,

[Δ'] ως αν σχεδόν πάντων των ιερών τα μεν αγάλματα και τας εισόδους εχόντων προς ανατολήν τετραμμένας, των δε εισιόντων προς δύσιν αφορώντων, όταν αντιπρόσωποι των αγαλμάτων εστώτες τοις θεοίς τας λιτάς και θεραπείας προσάγωσι. 
[αφού σε σχεδόν όλα τα ιερά τα μεν αγάλματα και οι είσοδοι είναι προς την Ανατολή στραμμένες, οι δε εισερχόμενοι την Δύση βλέπουν, όταν με το πρόσωπό τους απέναντι στα αγάλματα ενώ στέκουν, στους Θεούς λειτουργίες και λατρείες προσφέρουν.]

τοιούτων ασαφειών πλήρους όντος του διηγήματος πλάσμα μεν ως έτυχεν εις ψυχαγωγίαν πεποιημένον μη είναι, αλλ' ουδ' ιστορίας τοπικής περιήγησιν έχειν, αλληγορείν δε τι δι' αυτού τον ποιητήν, προσθέντα μυστικώς και ελαίας φυτόν πλησίον. 
[Επειδή απο τέτοιες ασάφειες είναι πλήρες αυτό το διήγημα, έτσι πλάσμα τυχαίο για ψυχαγωγία δεν μπορεί να είναι, αλλά ούτε ιστορική τοπική περιήγηση να είναι, αλληγορεί δε κάτι με αυτό ο ποιητής, γι' αυτό πρόσθεσε μυστηριακά και ένα ελιάς φυτό κοντά.]

α δη πάντα ανιχνεύσαι και αναπτύξαι έργον και τους παλαιούς νομίσαι και ημάς μετ' εκείνων τε και τα καθ' εαυτούς πειράσθαι νυν ανευρίσκειν. 
[Αυτά λοιπόν όλα είχαν έργο τους να ανιχνεύσουν και να αναπτύξουν και οι παλαιότεροι, και αυτό νομίζουμε και εμείς μαζί τους και μόνοι μας να αποπειρώμαστε (να βρούμε) αυτά που τώρα βρίσκουμε.]

περί μεν ουν της εγχωρίου ιστορίας ραθυμότερον φαίνονται αναγράψαντες όσοι τέλεον ωήθησαν πλάσμα είναι του ποιητού το τε άντρον και όσα περί τούτου αφηγήσατο ·
[Σχετικά μεν λοιπόν με την εγχώρια ιστορία απρόσεκτα φαίνεται να έγραψαν όσοι θεώρησαν εντελώς πλάσμα του ποιητή και το άντρο και όσα σχετικά με αυτό αφηγήθηκε.]

οι δε τας γεωγραφίας αναγράψαντες, ων άριστα και ακριβέστατα και ο Εφέσιος Αρτεμίδωρος εν τω πέμπτω της εις ένδεκα συνηγμένης αυτώ πραγματείας γράφει ταύτα · 
[Εκείνοι δε που γεωγραφίες έγραψαν, τα εξέλαβαν άριστα και ακριβέστατα και ο Εφέσιος Αρτεμίδωρος στο πέμπτο της σε έντεκα (τόμους) αποτελούμενης πραγματείας του γράφει αυτά · ]

"της δε Κεφαληνίας από Πανόρμου λιμένος προς ανατολήν απέχουσα δώδεκα στάδια νήσός εστιν Ιθάκη σταδίων ογδοήκοντα πέντε, στενή και μετέωρος, λιμένα έχουσα καλούμενον Φόρκυνος ·   
["Απο την Κεφαλονιά απο το λιμάνι της Πανόρμου προς Ανατολή απέχουσα δώδεκα στάδια η νήσος είναι Ιθάκη, (μήκους) ογδοήκοτα πέντε σταδίων, στενή και ορεινή, με λιμάνι που καλείται "του Φόρκυνος" ·  ]

έστι δ' αιγιαλός εν αυτώ ·   εκεί νυμφών ιερόν άντρον, ου λέγεται τον Οδυσσέα υπό των Φαιάκων εκβιβασθήναι." 
[υπάρχει δε αιγιαλός εις αυτόν ·  εκεί Νυμφών ιερό άντρο (βρίσκεται), στο οποίο λέγεται οτι ο Οδυσσεύς απο τους Φαίακες αποβιβάστηκε".]

πλάσμα μεν ουν Ομηρικόν παντελώς ουκ αν είη ·  
[Πλάσμα μεν λοιπόν Ομηρικό, παντελώς δεν μπορεί να είναι · ] 

είτε δ' ούτως έχον αφηγήσατο είτε και αυτός τινα προσέθηκεν, ουδέν ήττον μένει τα ζητήματα την βούλησιν ή των καθιδρυσαμένων ή του προσθέντος ποιητού ανιχνεύοντι, 
[μα είτε όπως έχουν περιέγραψε αυτός τα πράγματα είτε και αυτός κάποια πρόσθεσε, "τίποτα λιγότερο", μένουν τα ζητήματα για όποιον επιχειρήσει να ανιχνεύσει την θέληση εκείνων που εγκαθίδρυσαν (ως ιερό το σπήλαιο) ή του ποιητή γα όσα πρόσθεσε, ] 

ως αν μήτε των παλαιών άνευ συμβόλων μυστικών τα ιερά καθιδρυσαμένων μήτε Ομήρου ως έτυχε τα περί τούτων αφηγουμένου.
[αφού ούτε οι παλαιοί χωρίς σύμβολα μυστικά τα ιερά εγκαθίδρυαν, ούτε ο Όμηρος όπως έτυχε τα σχετικά με αυτά αφηγήθηκε.]

όσω δ' αν τις μη Ομήρου πλάσμα εγχειρή τα κατά το άντρον δεικνύναι, των δε προ Ομήρου θεοίς τούτο καθιερωσάντων, τοσούτω της παλαιάς σοφίας πλήρες το ανάθημα ευρεθήσεται και δια τούτο άξιον ερεύνης και της εν αυτώ συμβολικής καθιδρύσεως δεόμενον της παραστάσεως.
[Όσο κάποιος θα προσπαθεί να αποδείξει οτι δεν είναι πλάσμα του Ομήρου τα σχετικά με το άντρο, αλλ' εκείνων που το αφιέρωσαν στους Θεούς πριν τον Όμηρο, τόσο πολύ πλήρες απο αρχαία σοφία θα βρίσκεται το ανάθημα (αφιέρωμα) και γι' αυτό είναι άξιο έρευνας και το εντός του γεγονός που επέβαλε την συμβολική αναπαράσταση.]

[Ε'] άντρα μεν δη επιεικώς οι παλαιοί και σπήλαια τω κόσμω καθιέρουν καθ' όλον τε αυτόν και κατά μέρη λαμβάνοντες, σύμβολον μεν της ύλης εξ ης ο κόσμος την γην παραδιδόντες (διό τινες και αυτόθεν την ύλην την γην είναι ετίθεντο),
[Τα άντρα μεν λοιπόν εύλογα οι παλαιοί και τα σπήλαια ως ιερά για τον κόσμο θεωρούσαν, αυτόν και ως σύνολον και κατά μέρη εκλαμβάνοντας, ως σύμβολον μεν της ύλης απο την οποία δημιουργήθηκε ο κόσμος την γη παραδίδουν (γι' αυτό κάποιοι (φιλόσοφοι) και οτι ύλη είναι η Γη δίδασκαν), ]

τον δε εκ της ύλης γινόμενον κόσμον δια των άντρων παριστώντες, οτι τε ως επί πολύ αυτοφυή τα άντρα και συμφυή τη γη υπό πέτρας περιεχόμενα μονοειδούς, ης τα μεν ένδον κοίλα, τα δ' έξω εις το απεριόριστον της γης ανείται ·  
[τον δε απο την ύλη δημιουργημένο κόσμο με τα άντρα αναπαριστούσαν, αφού στην πλειονότητά τους αυτοφυή (φυσικά) είναι τα άντρα και ενοποιημένα με τη γη κάτω απο πέτρα (βράχο) ιδίου είδους, της οποίας (πέτρας) το μεν εσωτερικό είναι κοίλο, το δε εξωτερικό (μέρος) απεριόριστα απο την γη ανυψώνεται ·  ]

αυτοφυής δε ο κόσμος και [αυτοσυμφυής] προσπεφυκώς τη ύλη, ην λίθον και πέτραν δια το αργόν και αντίτυπον προς το είδος είναι ηνίττοντο, άπειρον κατά την αυτής αμορφίαν τιθέντες. 
[αυτοφυής δε, είναι ο κόσμος και [αυτοφυής μαζί] όμοιας φύσης με την ύλη, την οποία λίθο και πέτρα ονομάζουν συμβολίζοντας, για το ακατέργαστο και ενάντιό της προς το είδος (την μορφή), άπειρη λόγω της αμορφίας της παρουσιάζοντάς την.]

[ΣΤ'] ρευστής δ' ούσης αυτής και του είδους δι' ου μορφούται και φαίνεται καθ' εαυτήν εστερημένης, τω ένυδρον και ένικμον των άντρων και σκοτεινόν και ως ο ποιητής έφη ηεροειδές οικείως εδέξαντο εις σύμβoλον των προσόντων τω κόσμω δια την ύλην.
[Ρευστή όμως καθώς είναι αυτή (η ύλη), και το είδος με το οποίο μορφούται και φαίνεται στερημένη μορφής, το υδάτινο και υγρό των άντρων και το σκοτεινό και ως λέει ο ποιητής το "ηεροειδές", οικεία (σωστά) δέχτηκαν ως σύμβολον των ιδιοτήτων του κόσμου σχετικά με την ύλη.] 

δια μεν ουν την ύλην ηεροειδής και σκοτεινός ο κόσμος, δια δε την του είδους συμπλοκήν και διακόσμησιν, αφ' ου και κόσμος εκλήθη, καλός τε εστι και επέραστος. 
[Για μεν λοιπόν την ύλη ομιχλώδης και σκοτεινός είναι ο κόσμος, για δε την συμπλοκή (σύνθεση) με το είδος (την μορφή) και την διακόσμησή του, απο αυτό ονομάστηκε κόσμος, και είναι ωραίος και αγαπητός.]

όθεν οικείως επ' αυτού αν ρηθείη άντρον επήρατον μεν τω ευθύς εντυγχάνοντι δια την των ειδών μέθεξιν, ηεροειδές δε σκοπούντι την υποβάθραν αυτού και εις αυτήν εισιόντι τω νω ·   ώστε τα μεν έξω και επιπολαίως επήρατα, τα δ' ένδον και εν βάθει ηεροειδή. 
[Απο τα παραπάνω κάποιος θα έλεγε το σπήλαιο αγαπητό σε πρώτη θέαση εξ αιτίας της σύνθεσης των μορφών, σκοτεινό δε είναι για όποιον εξετάσει το υπόβαθρό του και εισέλθει σε αυτό με το νου ·  έτσι τα μεν εξωτερικά του και επιπόλαια (τα "κελυφικά") είναι αγαπητά, τα δε ενδότερά του και στο βάθος είναι ομιχλώδη.]

ούτω και Πέρσαι την εις κάτω κάθοδον των ψυχών και πάλιν έξοδον μυσταγωγούντες τελούσι τον μύστην, επονομάσαντες σπήλαιον τον τόπον ·
[Έτσι και οι Πέρσες την "στα κάτω" κάθοδο των ψυχών και πάλι την έξοδό τους μυσταγωγώντας τελούσαν διδάσκοντας στον μύστη, ονομάζοντας "σπήλαιο" τον τόπο ·  ]

πρώτου μεν, ως έφη Εύβουλος, Ζωροάστρου αυτοφυές σπήλαιον εν τοις πλησίον όρεσι της Περσίδος ανθηρόν και πηγάς έχον ανιερώσαντος εις τιμήν του πάντων ποιητού και πατρός Μίθρου,
[πρώτος μεν, όπως λέει ο Εύβουλος, ο Ζωροάστρης αυτοφυές (φυσικό) σπήλαιον στα κοντινά βουνά της Περσίδος, ωραίο και πηγές έχον, αφιέρωσε προς τιμήν του ποιητή και πατρός των πάντων Μίθρα, ] 

εικόνα φέροντος αυτώ του σπηλαίου του κόσμου, ον ο Μίθρας εδημιούργησε, των δ' εντός κατά συμμέτρους αποστάσεις σύμβολα φερόντων των κοσμικών στοιχείων και κλιμάτων · 
[εικόνα φέροντας μέσα σε αυτό το σπήλαιο του κόσμου, τον οποίο ο Μίθρας δημιούργησε, έχοντας εντός σε συμμετρικές αποστάσεις σύμβολα των κοσμικών στοιχείων και των κλιματικών ζωνών ·  ]

μετά δε τούτον τον Ζωροάστρην κρατήσαντος και παρά τοις άλλοις, δι' άντρων και σπηλαίων είτ' ουν αυτοφυών είτε χειροποιήτων τας τελετάς αποδιδόναι. 
[μετά δε απο αυτόν τον Ζωροάστρη επικράτησε και στους άλλους, εντός άντρων και σπηλαίων, είτε αυτοφυών (φυσικών) είτε χειροποίητων (τεχνητών) τις τελετές να πραγματοποιούν.]

ως γαρ τοις μεν Ολυμπίοις θεοίς ναούς τε και έδη και βωμούς ιδρύσαντο, χθονίοις δε και ήρωσιν εσχάρας, υποχθονίοις δε βόθρους και μέγαρα, ούτω και τω κόσμω άντρα τε και σπήλαια, ωσαύτως δε και ταις νύμφαις δια τα εν άντροις καταλειβόμενα η αναδιδόμενα ύδατα, ων αι ναΐδες, ως μετ' ολίγον επέξιμεν, προεστήκασι νύμφαι. 
[Όπως λοιπόν στους μεν Ολυμπίους Θεούς και ναούς και ιερά και βωμούς ίδρυσαν, και δε στους χθονίους και τους ήρωες αφιέρωσαν εσχάρες, στους υποχθονίους δε υπόγειες κοιλότητες και μέγαρα, έτσι και στον κόσμο άντρα και σπήλαια, όπως και στις Νύμφες, τα μέσα σε άντρα κατερχόμενα (ή στάζοντα) ή πηγάζοντα νερά και στα οποία οι Ναϊάδες, όπως μετά απο λίγο θα αναπτύξουμε, έχουν την πρωτοκαθεδρία.

[Ζ'] ου μόνον δ', ως φαμέν, κόσμου σύμβολον ήτοι γενητού αισθητού το άντρον εποιούντο, αλλ' ήδη και πασών των αοράτων δυνάμεων το άντρον εν συμβόλω παρελάμβανον δια το σκοτεινά μεν είναι τα άντρα, αφανές δε το των δυνάμεων ουσιώδες. 
[Όχι μόνο, όπως είπαμε, έκαναν το άντρο σύμβολο του κόσμου δηλαδή του δημιουργημένου-αισθητού, αλλά ακόμη και όλων των αόρατων δυνάμεων που το άντρο ως σύμβολό τους παραλάμβαναν για το οτι σκοτεινά μεν είναι τα άντρα, όπως αφανές δε είναι το ουσιώδες των δυνάμεων.]

ούτω και ο Κρόνος εν τω Ωκεανώ αυτώ άντρον κατασκευάζει κακεί κρύπτει τους εαυτού παίδας ·  
[Έτσι και ο Κρόνος μέσα στον Ωκεανό για τον εαυτό του άντρο κατασκευάζει και εκεί κρύπτει τα δικά του παιδιά · ]

ωσαύτως δε και η Δημήτηρ εν άντρω τρέφει την Κόρην μετά νυμφών, και άλλα τοιαύτα πολλά ευρήσει τις επιών τα των θεολόγων. 
[όμοια δε και η Δήμητρα σε άντρο ανατρέφει την Κόρη μαζί με τις Νύμφες, και άλλα τέτοια πολλά θα βρει κάποιος μελετώντας τα των θεολόγων.]

[Η'] οτι δε και ταις νύμφαις ανετίθεσαν άντρα και τούτων μάλιστα ταις ναΐσιν, αι επί πηγών εισί κακ των υδάτων, αφ' ων αι ροαί, ναΐδες εκαλούντο, δηλοί και ο εις Απόλλωνα ύμνος, εν ω λέγεται: 
[Οτι δε και στις Νύμφες αφιέρωναν άντρα και απο αυτές περισσότερο στις Ναϊάδες, που είναι στις πηγές και στα νερά, απο αυτές οι ροές, Ναϊάδες καλούνταν, δηλώνει και ο στον Απόλλωνα ύμνος, στον οποίο λέγεται: ]

"σοι δ' άρα πηγάς νοερών υδάτων τέμον άντροις μίμνουσαι γαίης ατιταλλόμεναι πνεύματι μούσης θέσπιν ες ομφήν ·   
ται δ' υπέρ ούδας δια πάντα νάη ρήξασαι παρέχουσι βροτοίς γλυκερών ρείθρων αλιπείς προχοάς." 
["(Απόλλωνα) δικές σου πηγές νοερών νερών άνοιξαν αυτές που διαμένουν σε σπήλαια της γης καλοπροαίρετες, καλόκαρδες, εμπνευσμένες απ' την Μούσα θεόπνευστες μαντείες σε ομφή · 
αυτές άνοιξαν το έδαφος νερά να ρέουν για πάντα να παρέχουν στους βροτούς γλυκά καθαρά νερά για καθαρμό".]
 
αφ' ων οίμαι ορμώμενοι και οι Πυθαγόρειοι και μετά τούτους Πλάτων άντρον και σπήλαιον τον κόσμον απεφήναντο. 
[Απο αυτά θεωρώ οτι είναι ορμώμενοι και οι Πυθαγόρειοι και μετά απο αυτούς ο Πλάτων και άντρο και σπήλαιο τον κόσμο αποκάλεσαν.]

Παρά τε γαρ Εμπεδοκλεί αι ψυχοπομποί δυνάμεις λέγουσιν "ηλύθομεν τόδ' υπ' άντρον υπόστεγον," 
[Γιατι κατά τον Εμπεδοκλή οι ψυχοπομπές δυνάμεις λένε:
"ήρθαμε σε αυτό εδώ το υπόστεγο (με στέγη, καλυμμένο) άντρο", ]

παρά τε Πλάτωνι εν τω εβδόμω της Πολιτείας λέγεται "ιδέ γαρ ανθρώπους οίον εν κατωγείω άντρω και οικήσει σπηλαιώδει αναπεπταμένη προς φως, την είσοδον εχούση μακράν παρ' άπαν το σπήλαιον". 
[Και απο τον Πλάτωνα στο Ζ' βιβλίο της Πολιτείας λέγεται:
"δες τους ανθρώπους σαν να ενοικούν σε κατώγειο (υπόγειο) άντρο και έχουν τον οίκο τους σε σπήλαιο, στραμμένη προς το φως την είσοδο έχοντας, μακριά απο όλο το σπήλαιο".]

είτα ειπόντος του προσδιαλεγομένου "άτοπον λέγεις εικόνα", επάγει "την εικόνα, ω φίλε Γλαύκων, προσαπτέον πάσι τοις έμπροσθεν λεγομένοις, την μεν δι' όψεως φαινομένην έδραν τη του δεσμωτηρίου οικήσει αφομοιούντα, το δε του πυρός φως τη του ηλίου δυνάμει".
[Έπειτα, αφού του είπε ο συνδιαλεγόμενος "άτοπη (μη πραγματική) χρησιμοποιείς εικόνα", προσθέτει "την εικόνα, ω φίλε Γλαύκωνα, πρέπει να την συνδέσεις σε όλα όσα πιο μπροστά ειπώθηκαν, την μεν περιοχή που με τα μάτια φαίνεται με την κατοικία του δεσμωτηρίου να ταυτίσεις, το δε φως του πυρός με την δύναμη του ηλίου".]

[Θ'] οτι μεν ουν σύμβολον κόσμου τα άντρα και των εγκοσμίων δυνάμεων ετίθεντο οι θεολόγοι, δια τούτων δεδήλωται · 
[Οτι μεν λοιπόν ως σύμβολα του (αισθητού) κόσμου και των εγκοσμίων δυνάμεων τα άντρα έθεσαν οι θεολόγοι, απο αυτά δηλώνεται ·  ]

ήδη δε και οτι της νοητής ουσίας είρηται, εκ διαφόρων μέντοι και ου των αυτών εννοιών ορμώμενοι. 
[ήδη δε και οτι (είναι σύμβολα) της νοητής ουσίας ελέχθη, απο διαφορετικές σκέψεις και όχι απο τις ίδιες έννοιες ορμώμενοι.]

του μεν γαρ αισθητού κόσμου δια το σκοτεινά είναι τα άντρα και πετρώδη και δίυγρα, τοιούτον δ' είναι τον κόσμον δια την ύλην εξ ης συνέστηκεν ο κόσμος, και αντίτυπον και ρευστόν ετίθεντο · 
[Του μεν αισθητού κόσμου για το οτι είναι σκοτεινά (έθεσαν ως σύμβολα) τα άντρα και πετρώδη και κάθυγρα, τέτοιος δε είναι ο (αισθητός) κόσμος απο την ύλη απο την οποία έχει συσταθεί, και κάτι ανακλώμενο και ρευστό έθεσαν (σύμβολο) ·  ]

του δ' αυ νοητού δια το αφανές αισθήσει και στερρόν και βέβαιον της ουσίας ·  ουτωσί δε και των μερικών αφανών δυνάμεων, και μάλλόν γε επί τούτων των ενύλων.
[του δε "πάλι" νοητού (κόσμου) σύμβολο, για το οτι είναι αφανές στις αισθήσεις μα είναι στερεό και βέβαιο στην ουσία του ·  έτσι δε και για τις επί μέρους αφανείς δυνάμεις, κάτι που περισσότερο βέβαια ισχύει για τις υλικές (αισθητές).]

[Ι'] κατά γαρ το αυτοφυές το των άντρων και νύχιον και σκοτεινόν και πέτρινον εποιούντο τα σύμβολα ·  ουκέτι μην πάντως και κατά σχήμα, ως τινες υπενόουν, οτι μηδέ παν άντρον σφαιροειδές, 
[δηλαδή για το αυτοφυές (φυσικό) των άντρων και νυχτερινό και σκοτεινό και πέτρινό τους (χαρακτήρα) υιοθετούσαν τα σύμβολα ·  όχι όμως και εξ αιτίας του σχήματός τους, όπως κάποιοι υπονόησαν, αφου δεν είναι κάθε άντρο σφαιροειδές, ]

διπλού δ' όντος άντρου, ως και το παρ' Όμήρω δίθυρον, ουκέτι τούτο επί της νοητής, αλλά της αισθητής παρελάμβανον ουσίας, ως και το νυν παραληφθέν δια το έχειν, ως φησίν, "ύδατα αενάοντα" ουκ αν είη της νοητής υποστάσεως, αλλά της ενύλου φέρον ουσίας σύμβολον. 
[διπλό όταν ήταν το άντρο, όπως και το στον Όμηρο δίθυρο (δίπορτο), όχι πια της νοητής, αλλά της αισθητής ουσίας (σύμβολο) το εκλάμβαναν, όπως και το τώρα αναφερόμενο να έχει ως λέγεται, "νερά τρεχούμενα πάντα" δεν θα μπορούσε της νοητής υπόστασης, αλλά μόνο της υλικής ουσίας να φέρει σύμβολο.]

διό και ιερόν νυμφών ουκ ορεστιάδων ουδέ ακραίων ή τινων τοιούτων, αλλά ναΐδων, αι από των ναμάτων ούτω κέκληνται.
[Γι' αυτό και είναι ιερό Νυμφών όχι των βουνίσιων ή των κορυφαίων ή κάποιων τέτοιων, αλλά των Ναϊάδων, που απο τα νάματα (ολοκάθαρα πηγαία νερά) έτσι καλούνται.]
  
Νύμφας δε ναΐδας λέγομεν και τας των υδάτων προεστώσας δυνάμεις ιδίως, έλεγον δε και τας εις γένεσιν κατιούσας ψυχάς κοινώς απάσας.
[Νύμφες δε Ναϊάδες λέμε και τις των νερών προστάτιδες δυνάμεις ιδίως, έλεγαν δε και τις σε γέννηση κατερχόμενες ψυχές κοινώς όλες.]

Ηγούντο γαρ προσιζάνειν τω ύδατι τας ψυχάς θεοπνόω όντι, ως φησίν ο Νουμήνιος, δια τούτο λέγων και τον προφήτην ειρηκέναι εμφέρεσθαι επάνω του ύδατος θεού πνεύμα · 
[γιατι θεωρούσαν οτι προσέγγιζαν το νερό οι ψυχές επειδή έχει θεία πνοή, όπως λέει ο Νουμήνιος, γι' αυτό αναφέροντας και τον προφήτη να είχε πει οτι περιφερόταν πάνω στο νερό, θεού πνεύμα · ]

τους τε Αιγυπτίους δια τούτο τους δαίμονας άπαντας ουχ ιστάναι επί στερεού, αλλά πάντας επί πλοίου, και τον Ήλιον και απλώς πάντας ·  ούστινας ειδέναι χρη τας ψυχάς επιποτωμένας τω υγρώ τας εις γένεσιν κατιούσας.
[και οι Αιγύπτιοι θεωρούν σχετικά με αυτό αυτό πως όλοι οι δαίμονες δεν στέκουν επί στερεού εδάφους, αλλά όλοι πάνω σε πλοίο, και ο Ήλιος και "απλώς" όλοι ·   αυτοί που πρέπει να γνωρίζουν σχετικά με τις ψυχές, τις βλέπουν ιπτάμενες πάνω απο το υγρό (στοιχείο) να κατέρχονται σε γέννηση.]

όθεν και Ηράκλειτον ψυχήσι φάναι τέρψιν μη θάνατον υγρήσι γενέσθαι, τέρψιν δε είναι αυταίς την εις την γένεσιν πτώσιν, και αλλαχού δε φάναι ζην ημάς τον εκείνων θάνατον και ζην εκείνας τον ημέτερον θάνατον.
[Γι' αυτό και ο Ηράκλειτος είπε οτι για τις υγρές ψυχές δεν είναι τέρψη ο θάνατος,  τέρψη δε, είναι για αυτές η σε γέννηση πτώση, και αλλού δε είπε "ζούμε εμείς τον θάνατο εκείνων και ζουν εκείνες τον δικό μας θάνατο".] 

[ΙΑ'] παρό και διερούς τους εν γενέσει όντας καλείν τον ποιητήν τους διύγρους τας ψυχάς έχοντας. αίμά τε γαρ ταύταις και ο δίυγρος γόνος φίλος, ταις δε των φυτών τροφή το ύδωρ.
[Γι' αυτό και δροσερούς όσους σε γέννηση είναι αποκαλεί ο ποιητής, τους κάθυγρες τις ψυχές έχοντες. Γιατί το αίμα για αυτές και το κάθυγρο σπέρμα είναι φίλος, όπως δε για τα φυτά τροφή το νερό.]

διαβεβαιούνται δε τινες και τα εν αέρι και ουρανώ ατμοίς τρέφεσθαι εκ ναμάτων και ποταμών και των άλλων αναθυμιάσεων · 
[διαβεβαιώνουν δε κάποιοι οτι και τα στον αέρα και τα στον ουρανό σώματα απο ατμούς τρέφονται απο πηγές και ποταμούς και απο άλλες αναθυμιάσεις ·  ]

τοις δ' απο της στοάς ήλιον μεν τρέφεσθαι εκ της από της θαλάσσης αναθυμιάσεως εδόκει, σελήνην δ' εκ των πηγαίων και ποταμίων υδάτων, τα δ' άστρα εκ της από γης αναθυμιάσεως.  
[οι δε της στοάς (Στωικοί) οτι ο Ήλιος μεν τρέφεται απο τις αναθυμιάσεις της θάλασσας θεωρούσαν, η Σελήνη δε απο τα πηγαία και ποτάμια ύδατα, τα δε Άστρα απο τις αναθυμιάσεις της Γης.]

και δια τούτο άναμμα μεν νοερόν είναι τον ήλιον εκ θαλάσσης, την δε σελήνην εκ ποταμίων υδάτων, τους δ' αστέρας εξ αναθυμιάσεως της από της γης. 
[Και γι' αυτό το άναμμα το νοερό του Ηλίου είναι απο την θάλασσα ενώ της Σελήνης απο τα νερά των ποταμών, και των Αστέρων απο τις αναθυμιάσεις της Γης.]

ανάγκη τοίνυν και τας ψυχάς ήτοι σωματικάς ούσας ή ασωμάτους μεν, εφελκομένας δε σώμα, και μάλιστα τας μελλούσας καταδείσθαι είς τε αίμα καί δίυγρα σώματα ρέπειν προς το υγρόν και σωματούσθαι υγρανθείσας.
[Ανάγκη λοιπόν είναι και οι ψυχές είτε έχουν σώμα είτε δεν έχουν σώμα, μα το έλκουν, και μάλιστα εκείνες που πρόκειται να καταδεθούν με αίμα και κάθυγρα σώματα, να ρέπουν προς το υγρό (στοιχείο) και να παίρνουν σώμα αφού υγρανθούν.]

διό και χολής και αίματος εκχύσει προτρέπεσθαι τας των τεθνηκότων, και τας γε φιλοσωμάτους υγρόν το πνεύμα εφελκομένας παχύνειν τούτο ως νέφος · 
[Γι' αυτό στις χολής και αίματος εκχύσεις αρέσκονται οι ψυχές των νεκρών, και οι φιλοσώματες απο αυτές το υγρο πνεύμα έλκουν για να το παχύνουν σαν νέφος ·  ]

υγρόν γαρ εν αέρι παχυνθέν νέφος συνίσταται ·  παχυνθέντος δ' εν αυταίς του πνεύματος υγρού πλεονασμώ ορατάς γίνεσθαι. 
[γιατι εάν το υγρό παχυνθεί στον αέρα (τότε) νέφος δημιουργείται ·  αφού παχυνθεί δε, το μέσα σε αυτές πνεύμα εξ αιτίας του πλεονασμού του υγρού ορατές γίνονται.]

και εκ των τοιούτων αι συναντώσί τισι κατά φαντασίαν χρώζουσαι το πνεύμα ειδώλων εμφάσεις, αι μέντοι καθαραί γενέσεως απότροποι. αυτός δε φησιν Ηράκλειτος "ξηρά ψυχή σοφωτάτη". 
[Και απο τις παρόμοιες εκείνες που συναντούν κάποιοι κατά φαντασίαν, χρωματίζουν το πνεύμα με ειδώλου (εικόνος) εμφανίσεις, όμως οι καθαρές, αποφεύγουν την γέννηση. ο ίδιος δε, ο Ηράκλειτος λέει  "η ξηρά ψυχή είναι σοφότατη".]

[ΙΒ'] διό κανταύθα κατά τας της μίξεως επιθυμίας δίυγρον και νοτερώτερον γίνεσθαι το πνεύμα, ατμόν εφελκομένης δίυγρον της ψυχής εκ της προς την γένεσιν νεύσεως. ναΐδες ούν νύμφαι αι εις γένεσιν ιούσαι ψυχαί.
[Γι' αυτό και εδώ (στον Όμηρο) λόγω της επιθυμίας της ένωσης (με το σώμα) κάθυγρο και πιο νοτισμένο (βρεγμένο) γίνεται το πνεύμα, ατμό έλκοντας κάθυγρο η ψυχή κατά την κίνησή της προς γέννηση. Ναϊάδες λοιπόν Νύμφες, είναι οι κατερχόμενες σε γέννηση ψυχές.]

όθεν και τας γαμουμένας έθος ως αν εις γένεσιν συνεζευγμένας νύμφας τε καλείν και λουτροίς καταχείν εκ πηγών ή ναμάτων ή κρηνών αενάων ειλημμένοις. 
[Απο εκεί και εκείνες (τις γυναίκες) που οδηγούνται σε γάμο, καθώς αυτό είναι σαν να έρχονται σε γέννηση, συνήθεια είναι νύ(μ)φες να τις καλούν και να τις λούζουν με νερά που παίρνουν απο πηγές, ή απο ρυάκια ή απο κρήνες αειρόους.]

αλλά ψυχαίς μεν τελουμέναις εις φύσιν και γενεθλίοις δαίμοσιν ιερός τε ο κόσμος και επέραστος καίπερ σκοτεινός ων φύσει και ηεροειδής ·  αφ' ου και αύται αερώδεις και εξ αέρος έχειν την ουσίαν υπωπτεύθησαν.
[Αλλά και για τις μεν ψυχές που τους γίνονται τελετές στη φύση και για τους γενέθλιους Δαίμονες, ιερός είναι ο κόσμος και αγαπημένος, παρ' ό,τι σκοτεινός εκ φύσεώς του και ομιχλώδης ·  έτσι και αυτές οτι είναι αερώδεις και απο τον αέρα οτι έχουν την ουσία τους θεωρήθηκε.]

δια τούτο δε και οικείον αυταίς ιερόν επί γης αν είη άντρον επήρατον ηεροειδές κατ' εικόνα του κόσμου, εν ω ως μεγίστω ιερώ αι ψυχαί διατρίβουσι. νύμφαις τε υδάτων προστάτισιν οικείον το άντρον, ένθ' ύδατ' αενάοντα ένεστιν. 
[Γι' αυτό δε, και οικείο γι' αυτές ιερό επί της γης μπορεί να είναι σπήλαιο αξιαγάπητο ομιχλώδες κατ' εικόνα του κόσμου, εντός του οποίου σαν σε ένα μέγιστο ιερό, οι ψυχές διαμένουν. Σε Νύμφες δε, σε προστάτιδες των υδάτων, οικείο είναι το σπήλαιο, όπου νερά πάντα τρέχουν.]  

[ΙΓ'] Ανακείσθω δη το προκείμενον άντρον ψυχαίς και ταις μερικωτέραις εν δυνάμεσι νύμφαις, αι ναμάτων και πηγών προεστώσαι πηγαίαί τε και ναΐδες δια τούτο κέκληνται. 
[Ας αποδοθεί λοιπόν και το συγκεκριμένο άντρο (σπήλαιο) σε ψυχές, και στις (υπεύθυνες) επί μέρους δυνάμεων Νύμφες, οι οποίες εφορεύουν επι των καθαρών υδάτων και πηγών και Πηγαίες και Ναϊάδες γι' αυτό καλούνται.]
 
[(τέλος Α' ενότητας)]
[(έπονται δύο ενότητες ίσης έκτασης)]

[...] 

Για την μεταγραφή
και νεοελληνική απόδοση,
Παλιγγίνης Ελευθέριος - HecarΧος HellΕυθερεύς  
✩☿ Z ≡)))≡IΦI≡(((≡ S ☿✩
✩∞ΙΑΟ∞✩

✩∞ΚΡΣ∞✩

✩☿ Z ≡)))≡IΦI≡(((≡ S ☿✩


(Υ.Γ.: παρακαλούνται οι αντιγραφείς 

να παραπέμπουν στην σελίδα 

που βρίσκουν κάθε κείμενο

διότι γίνονται ανανεώσεις)

2 σχόλια:

  1. ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΓΑΠΗΜΕΝΕ ΦΙΛΕ. ΣΥΝΕΧΙΣΕ ΜΕ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΦΛΟΓΑ ΨΥΧΗΣ. ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΠΑΝΤΑ ΚΑΛΑ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σχολιάστε, ρωτήστε, προτείνετε: